Nieuws

Een artikel in Nature was deze week reden voor veel opwinding  Deskundigen deden een oproep om suikers die aan voeding worden toegevoegd net zo te controleren als alcohol. In wezen is suiker in de hoeveelheden waarin we het consumeren een toxische stof.
Bovendien verschenen er deze week ook de gegevens van een onderzoek waaruit dat suggereert dat dieetdrankjes een grotere kans geven op hartaandoeningen dan gewone limonades. Dus dat biedt ook al geen hoop.

Neem bijvoorbeeld die dieetdrankjes. We weten al tijden hoeveel zoetstof er in frisdrank zit en hoewel je niet kunt beweren dat kinderen van 1 colaatje dikzakkies worden, is het wel zo dat als je kinderen op den duur het idee geeft dat als je dorst hebt je ‘iets lekkers’ moet drinken dan heb je wel degelijk een probleem gecreëerd. Water is wat je drinkt en op een verjaardag limonade. Het is vervelend als je kinderen denken dat het gewoon is om drie of vier maal per dag cola of iets vergelijkbaars te drinken. Dat dieetdrankjes nu ook in verband gebracht worden met gezondheidsrisico´s is erg lastig voor de producenten van wat in de VS liquid candy wordt genoemd, maar wel een bron van grote bezorgdheid. Zulk onderzoek kan niet zo maar genegeerd worden.

Ik twitterde daarom wat informatie door over deze onderzoeken, want beide papers zijn niet geschreven door volslagen idioten, maar onmiddellijk waren de vertrouwde reflexen te zien. In een wereld waarin men denkt dat wetenschap ook maar een mening is blijkt iedereen onmiddellijk verstand te hebben van hoe onderzoeken uitgevoerd moeten worden. Ik wist werkelijk niet dat er zooooveel deskundigen op dit gebied in Nederland rondlopen. En zodra je het woord regulering laat vallen heb je helemaal de poppen aan het dansen. We gingen toch juist dereguleren? Angst voor de wijsvinger.

Laat me proberen wat dingen op rij te zetten in de hoop daarmee de discussie helder te krijgen. We krijgen teveel energie binnen en bovendien bewegen we te weinig. Onze biologische aanleg kan daar niet mee omgaan. Beleidsmakers sturen ons naar de sportvereniging om te zorgen dat we fit blijven, maar doen verdraaide weinig om te zorgen dat iedereen in een vanzelfsprekend gezonde omgeving leeft zodat je eigen inzet ook beloond wordt en je je goede voornemens vol kunt houden.

Wat weten we dan dat effectief is? Het begint ermee dat kinderen jong gezond leren eten en niet door de promotie van ongezond voedsel verleid worden tot voedselvoorkeuren waar ze hun leven lang last mee zullen hebben. Veel mensen – en met hen veel politici – leven in de wonderlijke veronderstelling dat ouders alleen hun kinderen opvoeden. Nee hoor, dat gebeurt al lang niet meer. Een uurtje tv kijken per dag en na tien jaar hebben kinderen 10.000 commercials gezien die hun smaak gaan bepalen. En die commercials prijzen nooit appels en sperziebonen aan. Opvoeden is daarmee veranderd in omgaan met onderhandelende kinderen. Afschaffen van op kinderen gerichte reclames voor ongezonde voeding is echt niet zo vreselijk moeilijk. In sommige landen zijn er ook burgerinitiatieven om bewustwording op dit gebied te creëren als zo´n regel niet wordt ingevoerd, zoals deze Australische site waarop kinderprogramma´s een cijfer krijgen op basis van of ze junkfood promoten.

Minder verkooppunten van snoep is ook een belangrijk punt. We weten dat hoe meer verkooppunten, hoe meer verkoop en hoe meer gebruik. Vrijheid schijnt vaak opgevat te worden als het recht overal te verkopen wat je wilt en wanneer het je uitkomt. Maar vrijheid kan ook betekenen dat je gevrijwaard wordt van al te veel aanslagen op de gezondheid van je kinderen. Wiens vrijheid is voor beleidmakers het belangrijkst? Ook nog een snoepautomaat in het openbaar vervoer? Nee, alsjeblieft niet.

Een zoettax is ook een goed plan. Tax en belasting zijn echter ook van die woorden die nog al snel ongemakkelijke reflexen oproepen. Zo´n belasting is vrij gemakkelijk uit te voeren, want het gaat alleen om toegevoegde suikers – glucose maar ook fructose dat echt geen haar beter is – en niet om wat al van nature in het product zit. Suiker zelf wordt ook niet belast en je mag het dus net zo veel overal bijgooien als je wilt, maar dan ben je in elk geval helemaal zelf verantwoordelijk en gebeurt het niet zonder dat je het zelfs beseft. Zo´n belasting zal zorgen voor enigszins een drempel in de aanschaf, maar belangrijker is dat we daarmee de financiële middelen krijgen om de afgrijselijke kosten aan diabetes en hart- en bloedvatziekten in de komende jaren te kunnen dekken.

Verder moeten we de grondregels van gezondheid en gezonde voeding natuurlijk een cruciale plaats in het onderwijs geven en gezonde voeding op allerlei manieren bevorderen. Ik heb liever dat mijn kleindochters leren hoe ze voor de mal gehouden worden via allerlei advertenties dan dat ze precies weten wie Balthasar Gerards was en wat hij deed. Ik heb liever dat ze een appel leren eten dan gezonde snacks van Liga. En zo´n totaalpakket – een echt deltaplan – zal ons misschien helpen de gezondheid van onze kinderen en kleinkinderen te waarborgen.

Bron: Toegevoegde suikers