In deel 1 van deze video serie over ‘De gezondheidsramp in slow motion’ wordt een introductie besproken wat die gezondheidsramp inhoud en wat er mis is. Het wordt geadviseerd deze eerst te bekijken, voor je dit artikel en de bijbehorende video bekijkt. Je kan deel 1 hier bekijken.
In dit deel 2 van deze serie duiken we in de oorzaken van de huidige gezondheidscrisis. De gezondheidsramp is natuurlijk niet het gevolg van één enkele factor, maar komt voort uit een complex samenspel van meerdere elementen.
1. Ongezond aangeleerde leefstijl
Een van de belangrijkste oorzaken is de toename van ongezonde leefgewoonten. In de laatste 70 jaar zijn we steeds ongezonder gaan eten, bewegen we steeds minder, zitten we dus veel meer, ervaren we steeds meer stress en hebben steeds meer mensen onvoldoende gezonde slaap. Deze factoren vormen samen een toxische leefstijlmix en dragen samen bij aan de stijging van chronische ziekten zoals obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.
2. Omgevingsfactoren
De invloed van onze omgeving mag niet onderschat worden. De moderne samenleving maakt het vaak gemakkelijker om ongezonde keuzes te maken. Overal zijn fastfoodrestaurants en bewerkte voedingsmiddelen beschikbaar, terwijl toegang tot verse en gezonde voeding beperkt kan zijn. Daarnaast leiden sedentaire banen en een gebrek aan groene ruimtes tot minder fysieke activiteit en nemen stressprikkels alleen maar toe, wat leidt tot o.a. een beperking van ons mentale vermogen.
3. Psychosociale stress
Die alsmaar toenemende stressprikkels leiden bij velen tot chronische stress. Chronische stress, veroorzaakt door factoren zoals werkdruk, financiële zorgen en sociale isolatie, heeft een negatieve invloed op de gezondheid omdat een chronisch te hoog cortisol bijna alle ziekteprocessen in ons lichaam versnelt. Langdurige stress kan tevens leiden tot een afname van ons mentale vermogen en mentale gezondheidsproblemen op lange termijn.
4. Gebrek aan preventie en bewustwording
Er is een tekort aan focus op gebied van preventie en gezondheidsbevordering. Een gezonde leefstijl wordt ons niet structureel aangeleerd, het zit niet maatschappelijk ingebakken, waardoor het ontwikkelen van een gezonde leefstijl eigenlijk puur op toeval aankomt. Veel gezondheidsstelsels zijn gericht op het behandelen van ziekten in plaats van het voorkomen ervan. Dit leidt tot hogere kosten en een toename van vermijdbare ziekten.
Dit zijn natuurlijk niet alle oorzaken, want ook ongelijkheid, sociale en culturele normen, genetische kwetsbaarheid, verslaving en het milieu zijn bijvoorbeeld additionele invloeden. Het aanpakken van de benoemde primaire oorzaken kan echter het preventief fundament bieden, wat nodig is om de gezondheidsramp te keren. Het vereist een gezamenlijke inspanning van individuen, professionals, bedrijven, gemeenten en beleidsmakers. Door bewustwording te creëren en te verankeren binnen onderwijs, vanuit professionals, in beleid en binnen bedrijven, kunnen we de gezondheidsramp keren en een gezondere toekomst opbouwen.
Kijk hier de video van deel twee over ‘De gezondheidsramp samen keren’.
Voor iedereen persoonlijk:
Voor professionals die met mensen werken:
Voor bedrijven/organisaties:
John van Heel
EFAA en Leefstijlclub