Rene Brant schrijft in zijn inspirerende boek ‘Aap op schoenen met buikje’ kort en krachtig; “van te veel zitten verweken onze spieren, vervet ons hart en gaan we dood”. Hij licht toe dat wij mensen vanaf ons ontstaan, ongeveer 60 miljoen jaar geleden, tot een paar honderd jaar geleden, de hele dag actief waren en bijna geen enkelvoudige koolhydraten aten. Vandaag de dag overeten we ons aan zoetigheid, zit het ook overal in verstopt en zitten wij elk jaar weer meer en langer. Het gevolg is een wereldwijde diabetes, overgewicht en obesitas epidemie, in de slipstream gevolgd door toenemende hart en vaatziekten, verschillende vormen van kanker, dementie, depressie, burnouts, enz..
60 miljoen jaar geleden, na het uitsterven van de dinosaurus, evolueerde uit een bepaald soort primaat, de Plesiadopis, tot nu toe gezien als de eerste ‘voorouder’ van ons moderne mens. Hij liep nog op 4 voeten, klom nog in bomen en at nog alleen maar plantaardig. De eerste mensachtige verscheen ruim 4 miljoen jaar geleden, de Aurtralopithecus, 1.30 mtr. groot en 30 kilo (Lucy). Deze en ook de hierop volgende voorouders van ons, waren miljoenen jaren jagers en de enige enkelvoudige suikers die zij aten was als ze toevallig eens een bijennest aantroffen vol met honing. Alle verdere koolhydraten die geconsumeerd werden, kwamen uit vezelrijke voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, vruchten en knollen. Ook de homo erectus, die ongeveer 200.000 jaar geleden op het toneel verscheen, de Neandertalis die tot 30.000 jaar geleden leefden en wij Homo Sapiens, leefden tot 10.000 jaar geleden als nomaden, altijd rondtrekkend en altijd primair plantaardige voeding etende.
Het echte keerpunt kwam volgens Brant 10.000 jaar geleden op gebied van bewegen. Toen creëerden wij onze eerste nederzettingen die later verwerden in dorpen en steden. De nomanden tijd was hiermee, na bijna 60 miljoen jaar, afgelopen. Wat daarna tot vandaag de dag gebeurde op gebied van bewegen kan iedereen wel invullen, maar vooral de laatste 60 tot 70 jaar ontwikkelen wij ons op hoge snelheid naar Homo Sedentairis. De grote omslag op gebied van onze voeding kwam ruim 150 jaar geleden, de industrialisatie van voeding, die eigenlijk echt een vlucht nam in de vorige eeuw, na de tweede wereldoorlog. In de jaren 70 en 80 brak suiker door in ons dagelijkse voedingspatroon.
60 miljoen jaar waren onze voorouders en later wij mensen, actief, fit, gezond, slank, sterk. 60 miljoen jaar is het vetpercentage van ons soort onder de 15% gebleven, tot 60 jaar geleden. Vanaf die tijd is dat extreem dramatisch gestegen. America zit nu al boven de 75% van de bevolking die overgewicht of obesitas heeft. Maar wij Europeanen zijn ook al flink onderweg, we zitten al over de 50%. In 60 jaar tijd, dat is in slechts 0,0001% van de tijd vanaf onze eerste voorouders, de Plesiadopis. 59.999.940 jaar is de lichaamssamenstelling gezond gebleven en sinds de afgelopen 60 jaar bevinden we ons in een serieuze gevarenzone. Parallel hieraan loopt de innovatie binnen de medische zorg, waardoor we allemaal steeds ouder worden, maar dus ook meer last hebben van natuurlijke degeneratieverschijnselen.
Volgens mij gaat dit helemaal spaak lopen. Wij volgen America op, die zitten in 2040 op 90% overgewicht, wij zitten daar tussen 2060 en 2070 volgens mij, als we niet massaal ingrijpen. Wij zullen steeds meer jaren op het eind van ons leven en gedurende ons leven ziek zijn, en we nemen onze kinderen in de slipstream mee. De zorgkosten zijn gestegen van 10 miljard in de jaren 50 van vorige eeuw naar 100 miljard op dit moment en stijgen volgens het RIVM naar 200 miljard rond 2040/2050. Het kan niet anders dan dat er landen vroeg of laat failliet gaan op de zorgkosten, want wij kunnen het zelf ook niet betalen, anders komen onze hypotheken in gevaar.
Wat mij betreft is het alarmfase rood voor de Homo Sapiens. Willen wij dit keren, dan moeten we snel ingrijpen, massaal en maatschappelijk breed. We moeten gewoonweg terug naar veel meer bewegen, dit veel hogere prioriteit geven. We moeten de vulling (zoals ik 70% van de voeding in de supermarkten zou willen noemen) scheiden van de voeding en weer primair voedzame voeding gaan eten. Natuurlijk moet gezondheid holistisch benaderd worden, maar bewegen en gezonde voeding vormen wel het fundament.
Code rood dus, tijd voor actie, ik zit ook al te lang, ik ga nog een rondje wandelen. Rene, dank voor de inspiratie.